تبیین سه مؤلفه از الگوی روش‌شناختی علوم انسانی اسلامی

author

Abstract:

بسیاری از دیدگاه­های موجود در علم دینی در سطح نظری تلاش کرده‌اند تبیینی از روش­شناسی علم دینی ارائه نمایند؛ اما مشخص نکرده‌اند چگونه می‌توان به صورت عملیاتی، یک پژوهش را اجرا نمود؟ هدف پژوهش حاضر تبیین سه مؤلفه از مدل روش­شناختی الگوی علوم انسانی اسلامی مختار است: 1) موضوع­شناسی؛ 2) نظام مفاهیم پایه؛ 3) جهت‏داری علوم و دلالت­های روش­شناختی آن برای علوم انسانی اسلامی. پژوهش حاضر به احصای دو مسیر مشخص برای شناسایی موضوع­ و مفاهیم پایه منتهی گردید. جهت­داری علوم مورد تأیید و سمت و سوی سیره، فعل و قول امام† بر نظام‎وارۀ علوم انسانی اسلامی مفروض گرفته شد. استخراج «روشگان» و «منطق» حاکم بر دین، از طریق نگرش نظام‎واره­ای به قرآن و سنت که از طریق هم‎افزایی جهت‎دار فقیهان، فیلسوفان و عارفان بزرگ فراچنگ می‎آید، در حیطۀ تخصص فضلای حوزوی و نظریه­پردازی برای انتقال از وضع موجود به وضع مطلوب متناسب با منطق مذکور، در حیطۀ تخصص استادان علوم انسانی فرض شد. علی‎رغم عملیاتی‎نمودن چندین شاخصه از مدل روش­شناختی مختار تا کنون هنوز تبیین بسیاری از شاخصه­های مطرح در مدل مذکور برای تحقیقات آتی ضروری است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی از منظر شهیدصدر (تبیین و نقد)

مقاله حاضر، به هدف بررسی دیدگاه شهید صدر درباره روش نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی، به سؤالات زیر پاسخ می‌دهد: «روش ابداعی شهیدصدر در نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی چیست؟ و نقاط قوت و ضعف آن چیستند؟» برای پاسخ به این سؤالات ابتدا با روش توصیفی، ضمن استخراج بنیان‌های دین‌شناختی و علم‌شناختی روش شهید صدر، فرایند پنج‌ مرحله‌ای اکتشاف نظریه اسلامی از نگاه وی را توصیف و سپس با روش تحلیلی- ان...

full text

ویژگی‌های پارادایمی موضوع علوم انسانی اسلامی از نگاه علامه طباطبایی

هر یک از پارادایم‌های اثبات‌گرایی، تفسیری و انتقادی تصویر خاصی از موضوع علوم انسانی ارائه کرده‌ و به صورت مانعةالجمع عناصری را در آن دخیل دانسته‌اند. در نوشتار حاضر با تبیین عناصر پارادایمی دخیل در موضوع علوم انسانی بر اساس نگاه علامه طباطبایی و بیان تفاوت‌های مفهوم‌شناختی و وجود‌شناختی آنها با پارادایم‌های سه‌گانۀ موجود، انسان موجودی برخوردار از عقل و عقلانیت، جنبه‌‌‌های ثابت (فطرت) و متغیر، ت...

full text

سازمان‌دهی علوم انسانی اسلامی نیازی میان‌رشته‌ای

مقاله حاضر به مقوله علم و سازمان‌دهی آن، و ارائه راهکاری متناسب با علوم انسانی ـ اسلامی می‌پردازد و درصدد پاسخ به این پرسش است که از منظر مدیریت، به عنوان عنصری فراگیر در سازمان‌دهی هر نوع کار و محیط انسانی، برای مهندسی و سازمان‌دهی علوم انسانی ـ اسلامی چه راهکاری می‌توان ارائه کرد. از آن‌جا که علوم انسانی اسلامی به عنوان روح همه علوم می‌تواند به علوم دیگر جهت دهد و آنها را علاوه بر شئون مادی د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 91

pages  169- 199

publication date 2019-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023